Wzrasta siła nabywcza mieszkańców Europy; duże zróżnicowanie dochodów w Polsce

Wyniki badania GfK Purchasing Power Europe  

Warszawa, 19 listopada 2015 r. – 4 proc. – o tyle wzrosła siła nabywcza konsumentów w Europie w bieżącym roku. 

Miejsce zamieszkania jest podstawową determinantą siły nabywczej Europejczyków – jej poziom jest bardzo zróżnicowany, zarówno w obrębie całego kontynentu, jak i w ramach poszczególnych rynków wewnętrznych 42 krajów objętych badaniem.  

Europejscy konsumenci dysponują w bieżącym roku kwotą około 9,13 tryliona euro na wydatki i oszczędności. Daje to średnią siłę nabywczą na osobę w wysokości 13 636 euro na mieszkańca łącznie dla 42 krajów objętych badaniem. W porównaniu z zeszłym rokiem, siła nabywcza Europejczyków w przeliczeniu na osobę wzrosła o 4,2 proc., co w wielu krajach przekłada się na faktyczny wzrost. Według Europejskiego Banku Centralnego (EBC), wskaźnik inflacji w Europie w 2015 roku wyniesie 0,2 proc.  

Dochód rozporządzalny konsumentów jest znacząco zróżnicowany w zależności od regionu i kraju. Siła nabywcza w krajach Europy Środkowej i Wschodniej nieco wzrosła mimo kryzysu gospodarczego. Jednak jej poziom pozostaje daleko w tyle za poziomem siły nabywczej w krajach Europy Zachodniej i Północnej. W rozkładzie siły nabywczej w Europie rzadko występują wartości pośrednie. Jedynym krajem zbliżonym do europejskiej średniej jest Hiszpania, z siłą nabywczą 13 203 euro na mieszkańca.             

Konsumenci z 10 państw z europejskiej czołówki dysponują siłą nabywczą co najmniej 1,5 raza wyższą od europejskiej średniej, zaś mieszkańcy Lichtensteinu nawet 4,5 raza wyższą. Poniżej średniej europejskiej znajduje się 26 krajów. Na cztery państwa o najwyższej liczbie mieszkańców – Niemcy, Wielką Brytanię, Francję i Włochy – przypada w sumie 40 proc. populacji Europy i niemal 60 proc. jej siły nabywczej.   

Duże zróżnicowanie dochodów w Polsce 

Polacy dysponują w bieżącym roku siłą nabywczą w wysokości 6 437 euro na mieszkańca, co stanowi 47 proc. średniej wartości indeksu dla Europy i daje Polsce 28 pozycję w rankingu. Siłę nabywczą zbliżoną do średniej krajowej mają mieszkańcy powiatu tarnowskiego, natomiast najwyższa jest siła nabywcza w Warszawie, której mieszkańcy dysponują średnio 11 751 euro, czyli siłą nabywczą o niemal 83 proc. wyższą od średniej krajowej, ale wciąż o około 14 proc. niższą od średniej europejskiej, 17 z 380 powiatów w Polsce ma siłę nabywczą o 20 lub więcej procent wyższą od średniej krajowej, co wskazuje na wzrost zamożności w wybranych regionach. W 90 powiatach siła nabywcza jest o 20 lub więcej procent niższa od średniej krajowej. Na mieszkańca powiatu lubaczowskiego, mającego najniższą siłę nabywczą w Polsce, przypada zaledwie 68 proc. krajowej średniej. Wymienione wartości ilustrują zjawisko znacznego zróżnicowania regionalnego w dochodach pomiędzy mieszkańcami Polski. Jedną z przyczyn tego zjawiska może być podział kraju na 380 powiatów, czyli dość duże rozdrobnienie administracyjne w porównaniu z innymi analizowanymi krajami.            

Informacje o badaniu 

Badanie siły nabywczej przeprowadzone przez GfK określa nominalny dochód rozporządzalny populacji wyrażony w euro. Dane bardzo szczegółowo opisują poszczególne jednostki administracyjne i pocztowe. Kurs wymiany dla krajów spoza strefy euro oparty został na prognozach Komisji Europejskiej na 2015 rok ogłoszonych 5 maja 2015 r. Wskaźnik wzrostu wynoszący 4,2 proc. odnosi się do zrewidowanych wartości na mieszkańca na rok 2014. 

Podczas interpretacji pozycji poszczególnych krajów należy uwzględnić wpływ wahań kursu wymiany pomiędzy euro, a innymi walutami, szczególnie w przypadku Szwajcarii i Wielkiej Brytanii.  

Siła nabywcza rozumiana jest jako dochód rozporządzalny na mieszkańca (wliczając w to wszelkie otrzymane świadczenia społeczne) po odjęciu podatków i darowizn na cele dobroczynne. Badanie wskazuje poziom siły nabywczej na osobę w danym roku wyrażony w euro oraz jako wartość zindeksowaną. Badanie GfK Purchasing Power opiera się na nominalnym dochodzie rozporządzalnym, podane wartości nie uwzględniają zatem inflacji. Badanie opiera się na danych statystycznych dotyczących wysokości dochodów, podatków i świadczeń społecznych oraz na prognozach instytucji finansowych.   

Konsumenci wykorzystują środki z ogólnej siły nabywczej do pokrycia wydatków na artykuły spożywcze, mieszkanie, usługi, energię, składki na prywatne plany emerytalne i ubezpieczenia oraz pozostałych wydatków jak wakacje, koszty przejazdów czy inne wydatki konsumpcyjne. Wyniki badania GfK Purchasing Power Europe obliczane są corocznie dla 42 krajów europejskich i odzwierciedlają szeroki zakres szczegółowych danych – szacowanych do poziomu gmin i kodów pocztowych.